Carnaval

Drei doag de hennekes de loch in!

Een mooi moment om even stil te staan bij Carnaval opus 9 van Robert Schumann. Een fantastische suite welke een belangrijke plek in de pianoliteratuur heeft. Hij schreef het werk enkele jaren nadat ie een verlamming kreeg aan zijn rechter ringvinger. Kwam door een experiment met een apparaatje om zijn vingers elastischer te krijgen. Zijn carrière als concertpianist was daarom ten einde gekomen. Gelukkig ging hij wel door met componeren. Zijn latere echtgenote Clara Wieck mocht de stukken uitvoeren.

Het werk bestaat uit 21 korte stukken die gemaskerde feestvierders uitbeelden tijdens carnaval. Schumann geeft muzikale uitdrukking aan onder andere zichzelf (Eusebius en Floristan), zijn vriendinnetjes Ernestine en Chiarina (Clara), zijn collega’s Chopin en Paganini en personages uit de Italiaanse Commedia dell’arte (Pierrot en Arlequin). Maskers roepen naast feestelijkheid ook een gevoel van raadselachtigheid, geheimzinnigheid en dubbelzinnigheid op. Een belangrijk thema in die periode.

Bovenaan het werk staat vermeld ‘Scènes Mignonnes Sur Quatre Notes’. Een verwijzing naar de notenreeks Es-C-H-A welke als cryptogrammen (de letters A-S-C-H) in de stukken verwerkt zitten. De oplossingen zijn onder meer zijn eigen naam en de woonplaats van zijn toenmalige verloofde in een soort van codetaal. Ook hier dus volop vermomming en maskerade.

Hij droeg het werk op aan de Poolse violist Karol Lipiński.

Tsjaikovsky

Afgelopen weekend de Méditation gespeeld met een violist uit België. Wat een feest!

Het werk was oorspronkelijk bedoeld als het langzame deel van zijn vioolconcert. Maar hij vond het niet geschikt en legde het terzijde. Korte tijd later begon hij te schrijven aan een meerdelig werk voor viool en piano en hergebruikte de ‘afgedankte’ Méditation. Samen met de twee andere delen ontstond Souvenir d’un lieu cher.

Naar alle waarschijnlijkheid verwijst deze dierbare plek naar het landgoed van Nadezjda von Meck, een stinkend rijke zakenvrouw die goed voor hem zorgde. Het was ooit zijn toevluchtsoord na een periode van twee maanden huwelijk. Hij hield het namelijk niet meer uit met die Antonina.

In ieder geval, wat een prachtig intiem en melodisch stuk.
Luister naar een arrangement van Aleksandr Glazoenov. Toch weer voor viool en orkest!